ปัจจุบันพิพิธภัณฑ์มีเปลี่ยนแปลงอย่างเป็นพลวัต เพื่อให้สอดคล้องกับคุณค่าของพิพิธภัณฑ์ทั้งในเชิงบทบาทและหน้าที่ ตอบโจทย์ความคาดหวังที่เกิดขึ้นใหม่ในสังคมสำหรับทุกคน (inclusive society) ประเทศไทยเผชิญหน้ากับหลายวิฤต ทั้งมิติทางเศรษฐกิจ สังคม สิ่งแวดล้อม และปัญหาด้านการศึกษา องค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ (อพวช.) ในฐานะแหล่งเรียนรู้ด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อม มีนโยบายในการทำงานเพื่อช่วยลดปัญหาเหล่านี้ทางตรงและทางอ้อม โดยเฉพาะปัญหาความเหลื่อมล้ำด้านการศึกษา ปัญหาการใช้ทรัพยากรอย่างไม่ยั่งยืนส่งผลให้เกิดการสูญเสียความหลากหลายทางชีวภาพ
โครงการวิจัยเชิงปฏิบัติการนี้ ร่วมมือกันระหว่าง อพวช. กับผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ได้แก่ ผู้บริหารโรงเรียนขนาดเล็ก ครู แกนนำชุมชนในพื้นที่เกาะยาวน้อย จ. พังงา เพื่อร่วมกันแก้ปัญหาการขาดแคลนสื่อการเรียนวิทยาศาสตร์ และการขาดแคลนครูเฉพาะทาง เกิดกิจกรรมส่งเสริมการศึกษาเชิงสร้างสรรค์ ภายใต้แนวคิดการออกแบบกิจกรรมการเรียนรู้ด้วยการสร้างแก่นเรื่อง (thematic approach) โดยใช้สถานที่เป็นฐาน เชื่อมโยงเนื้อหากิจกรรมเข้ากับกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ระดับประถมศึกษา เน้นกิจกรรมส่งเสริมให้ผู้เรียนได้พัฒนาทักษะการคิดวิเคราะห์ สอดคล้องกับมาตรฐานการเรียนรู้ในกลุ่มสาระวิทยาศาสตร์ รวมถึงการเป็นพี่เลี้ยง แนะนำครูผู้สอนในการนำต้นทุนทางธรรมชาติมาประยุกต์ใช้เป็นสื่อการสอนในชั้นเรียน เน้นสื่อหรือกิจกรรมการเรียนรู้ที่ใช้งบประมาณน้อยแต่นำไปใช้ได้จริง และส่งผลกระทบเชิงบวกต่อผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียน
มากไปกว่านั้นคือการให้ความรู้เพื่อสร้างความเข้าใจประเด็นความหลากหลายด้านชีวภาพให้กับผู้นำชุมชน กลุ่มแกนนำด้านการท่องเที่ยวชุมชน ชุดข้อมูลเหล่านี้คือเครื่องมือและหัวใจสำคัญที่จะช่วยส่งเสริม สร้างสรรค์ต้ นทุนทางธรรมชาติที่มีอยู่เดิมให้เกิดมูลค่าทางเศรษฐกิจการท่องเที่ยว และรู้เท่าทันปัญหาด้านสิ่งแวดล้อมอันเกิดจากการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน อาทิ การสร้างสะพานเชื่อมเกาะยาวน้อย-ยาวใหญ่ เป็นต้น